Hiện nay, internet và mạng xã hội chứa nhiều thông tin về giới tính, tình dục và tình yêu, nhưng không phải lúc nào cũng chính xác, đủ, hoặc phù hợp với lứa tuổi, thậm chí có thể mang định kiến và bóp méo. Điều này khiến giới trẻ khó phân biệt thông tin đúng và sai.

Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình thái độ, hành vi xã hội của trẻ, truyền tải thông tin và hỗ trợ cách tiếp cận lành mạnh với tình yêu và tình dục. Giáo dục đúng cách từ sớm giúp trẻ tránh thông tin sai lệch và lạm dụng, đồng thời đưa ra quyết định sáng suốt trong tình yêu và tình dục.

Những phương pháp giúp nói chuyện với con về tình yêu, tình dục dễ dàng hơn:

Tạo môi trường thoải mái và an toàn để con cảm thấy dễ dàng chia sẻ

Tạo sự tin tưởng với con: Trước khi bắt đầu trò chuyện về tình yêu, tình dục cha mẹ cần xây dựng được lòng tin của con cái với mình. Bằng cách dành thời gian cho con, lắng nghe những tâm tư tình cảm của con mà không phán xét, tôn trọng con để con cảm thấy luôn có cha mẹ ở cạnh khi con cần. 

Chọn không gian phù hợp: Hãy chọn một nơi yên tĩnh, thoải mái, riêng tư không có sự can thiệp của người khác. Một nơi nói chuyện để con cảm thấy an toàn, thoải mái như phòng riêng hoặc một góc yên tĩnh trong nhà. 

Lựa chọn thời điểm thích hợp: Hãy chú ý đến tâm trạng và lịch trình hàng ngày của con, khi con không quá áp lực về học tập, hoạt động ngoại khóa. Những lúc con thư giãn, như sau bữa tối, trước khi đi ngủ, hoặc vào cuối tuần, thường là những khoảng thời gian tốt để nói chuyện.

Để ý các dấu hiệu khi con sẵn sàng: Nếu con bắt đầu hỏi những câu hỏi về tình yêu, tình dục, hoặc có dấu hiệu tò mò về các chủ đề này qua sách vở, phim ảnh, đó là dấu hiệu cho thấy con đang sẵn sàng tìm hiểu. Đây là cơ hội tốt để bắt đầu cuộc trò chuyện, vì con đang có nhu cầu và mong muốn học hỏi.

Chia sẻ cởi mở và chân thành

Bắt đầu bằng những câu hỏi mở: Thay vì bắt đầu cuộc trò chuyện bằng cách nói một cách chủ động và cứng nhắc, hãy thử bắt đầu bằng những câu hỏi mở như “Con nghĩ gì về…” hoặc “Con có câu hỏi nào về…?”. Điều này giúp cuộc trò chuyện bắt đầu một cách nhẹ nhàng và tự nhiên, khiến con cảm thấy thoải mái hơn khi chia sẻ suy nghĩ và cảm nhận của mình.

Cha mẹ có thể chia sẻ về những trải nghiệm hoặc cảm nhận của bản thân về tình yêu và tình dục khi ở độ tuổi của con, từ đó giúp con cảm thấy cha mẹ cũng đã từng trải qua những điều tương tự.

Thể hiện sự kiên nhẫn: Đừng vội vàng hoặc ép buộc con phải nói chuyện. Hãy để con có thời gian và không gian để tự nhiên mở lòng. Thể hiện sự kiên nhẫn và sẵn lòng lắng nghe bất cứ khi nào con cảm thấy sẵn sàng chia sẻ.

Sẵn sàng đối diện với các câu hỏi khó: Chuẩn bị sẵn sàng để trả lời các câu hỏi khó một cách thẳng thắn và trung thực. Dự đoán những câu hỏi khó con có thể đặt ra và chuẩn bị sẵn những câu trả lời phù hợp. Sử dụng những tình huống cụ thể, ngôn từ dễ hiểu để con dễ hình dung

Hãy thừa nhận những thông tin chưa biết và tìm hiểu cùng con: Nếu gặp phải những câu hỏi khó mà cha mẹ chưa thể trả lời được, hãy thẳng thắn thừa nhận. Cha mẹ có thể nói với con là “Bố/mẹ không biết câu trả lời chính xác, nhưng chúng ta có thể cùng nhau tìm hiểu.”

Duy trì cuộc trò chuyện liên tục

Hãy xem việc nói về tình yêu và tình dục như một quá trình liên tục, không phải chỉ là một cuộc trò chuyện. Tạo thói quen trò chuyện thường xuyên, khuyến khích con đặt câu hỏi bất cứ khi nào cần và luôn sẵn sàng lắng nghe, trả lời.

Đảm bảo cha mẹ đã trang bị đủ kiến thức và hiểu biết trước khi nói chuyện với con

Nghiên cứu và tìm hiểu: Trước khi nói chuyện với con về tình yêu và tình dục, hãy dành thời gian để nghiên cứu và tìm hiểu về các khái niệm cơ bản cũng như những vấn đề liên quan. Cha mẹ có thể tham khảo sách, bài viết, hoặc các nguồn tài liệu đáng tin cậy trên internet. Điều này giúp cha mẹ tự tin hơn khi truyền đạt thông tin cho con. 

Tham gia các khóa học hoặc hội thảo: Nếu có thể, hãy tham gia các khóa học hoặc hội thảo về giáo dục giới tính và tình dục toàn diện để cập nhật kiến thức và kỹ năng. Nhiều tổ chức cung cấp các chương trình đào tạo dành cho phụ huynh để giúp họ hiểu rõ hơn về cách nói chuyện với con về các chủ đề nhạy cảm này.

Hiểu biết về các giai đoạn phát triển: Nắm vững các giai đoạn phát triển tâm lý và sinh lý của trẻ sẽ giúp cha mẹ biết cách tiếp cận và truyền đạt thông tin một cách hiệu quả. Mỗi độ tuổi sẽ có những đặc điểm và nhu cầu khác nhau về kiến thức tình yêu và tình dục.

Học viện Giáo dục Tâm lý Song Yến PSY gửi tới quý cha mẹ thông tin về các khóa đào tạo ngắn hạn do các chuyên gia hàng đầu lĩnh vực biên soạn giáo trình và trực tiếp giảng dạy với mong muốn đồng hành cùng cha mẹ trên quá trình nuôi dạy con cái, mang đến những kiến thức và kỹ năng quý báu để hỗ trợ sự phát triển toàn diện và lành mạnh của trẻ.

TLTK

UNESCO. (2020). Hướng dẫn kỹ thuật quốc tế về giáo dục giới tính và tình dục toàn diện. Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá Liên Hợp Quốc (UNESCO).

King, E. (n.d.). How To Talk to Kids about Sex: An Age-by-Age Guide. Motherly. Retrieved August 8, 2024, from https://www.mother.ly/parenting/how-do-i-talk-to-my-kids-about-sex-an-age-by-age-guide/