Cần Chuẩn Bị Gì Để Buổi Tư Vấn Tâm Lý Đầu Tiên Hiệu Quả?

Buổi tư vấn tâm lý đầu tiên rất quan trọng bởi nó sẽ cho thấy khả năng thân chủ có thể hợp tác, xây dựng cùng chuyên gia. Cần chuẩn bị những gì, những câu nào nên hỏi, bạn nên đặt kỳ vọng ra sao và đánh giá những điều gì để giúp quá trình tư vấn được thuận lợi nhất đều sẽ được đề cập trong bài. 

Những điều cần chuẩn bị trước buổi tư vấn tâm lý đầu tiên

• Chuẩn bị tâm thế thoải mái: Tư vấn tâm lý không giống với “đi chữa bệnh”. Vậy nên đừng nghĩ rằng mình đang “có bệnh” mà e ngại. Hãy giữ tâm thế bạn đang tìm đến nơi giúp bạn thoải mái và người tư vấn là một người bạn tin cậy, giúp bạn vượt qua khó khăn. 

• Chuẩn bị một danh sách các vấn đề của bản thân: Khác với việc “khám bệnh”, nơi bác sĩ sẽ tìm ra bệnh của bạn, những buổi tư vấn tâm lý sẽ hiệu quả hơn nếu như bạn liệt kê ra các vấn đề mình đang gặp phải. Bạn chính là người hiểu rõ nhất các vấn đề này. 

• Chuẩn bị lịch trình tư vấn vào thời điểm thoải mái: Hạn chế lập cuộc hẹn với người tư vấn vào những thời điểm không thoải mái, gấp gáp như là ngay sau khi tan làm, trong giờ nghỉ trưa,...Nếu không thoải mái thì quá trình chia sẻ trong buổi tư vấn sẽ gặp nhiều khó khăn hơn.

• Chuẩn bị những thứ khác: Bao gồm chi phí tư vấn, thông tin cơ bản của mình, trang phục lịch sự, thoải mái. Đừng ngần ngại liên hệ với người tư vấn để hỏi nhé.

Những câu nên hỏi trong buổi tư vấn tâm lý đầu tiên

Sau đây là một loạt các câu nên hỏi trong buổi tư vấn tâm lý đầu tiên:

1. Những gì tôi chia sẻ sẽ được giữ bí mật? Tính bảo mật luôn là một yếu tố quan trọng của quá trình tư vấn. Khi người tư vấn chắc chắn và thể hiện sự cam kết bằng các văn bản pháp luật, đạo đức, nguyên tắc nghề thì bạn sẽ cảm thấy an tâm và sẵn sàng tháo gỡ các khó khăn đang gặp.

2. Quá trình tư vấn dài bao lâu? Người tư vấn sẽ đề xuất với bạn về thời gian để giải quyết các vấn đề đang gặp sao cho phù hợp với tài chính và tình hình thực tế. Lưu ý rằng thời gian này chỉ là tương đối.

3. Tôi có thể biết trước những gì sẽ xảy ra trong buổi tư vấn đầu tiên? Câu hỏi này cũng rất cần thiết để bảo đảm sự an toàn, tránh tâm lý lo ngại, hoang mang.

4. Hỏi về kinh nghiệm và chuyên môn của người tư vấn? Bạn hoàn toàn có thể đặt câu hỏi để hiểu hơn về kinh nghiệm và chuyên môn của người tư vấn. Ví dụ: Anh/Chị có kinh nghiệm gì về trường hợp của tôi? Anh/Chị có chuyên môn về lĩnh vực nào để xử lý các vấn đề tôi đang gặp phải?

5. Hỏi về hiệu quả khi tư vấn tâm lý? Bạn hoàn toàn có quyền hỏi người tư vấn về hiệu quả sau khi tư vấn tâm lý. Điều này giúp bạn biết được quá trình tư vấn đã đi được đến đâu.

Bạn nên trông đợi điều gì ở buổi tư vấn tâm lý đầu tiên

Một điều cần phải nhớ là không nên có suy nghĩ rằng chỉ cần 1 buổi tư vấn tâm lý là chúng ta có thể giải quyết được mọi vấn đề, khó khăn gặp phải, mặc dù có rất nhiều người mong muốn điều này.

Quá trình tư vấn tâm lý cần thời gian để phát huy hiệu quả. Vậy nên bạn không nên đặt quá nhiều kỳ vọng rằng sau buổi tư vấn đầu tiên sẽ có điều gì đó đặc biệt xảy ra. Việc trao đổi thông tin, nhận định các vấn đề bạn đang gặp sẽ chiếm hầu hết thời gian của buổi đầu tiên.

Vậy nên bạn nên kỳ vọng rằng quá trình này sẽ diễn ra thuận lợi để đạt hiệu quả cao nhất. 

Bạn nên cân nhắc điều gì sau buổi tư vấn tâm lý đầu tiên

Sau khi trở về từ buổi tư vấn tâm lý đầu tiên, bạn có thể xem xét và cân nhắc lại một vài điều nếu cảm thấy không thoải mái:

• Người tư vấn và bạn có thống nhất về cùng một kết quả hay không?

• Người tư vấn có thật sự hiểu được những gì bạn muốn đạt được?

• Người tư vấn có hiểu được mong muốn của bạn hay không?

• Bạn có được người tư vấn chấp nhận và tôn trọng hay không?

• ….

Những câu hỏi này chủ yếu để bạn nhìn nhận lại quá trình tư vấn. Nếu như không cảm thấy được sự tôn trọng, bạn và người tư vấn không tìm được tiếng nói chung,...thì việc dừng quá trình tư vấn và tìm một người tư vấn khác sẽ là điều cần phải làm.

TLTK

Greenberg, S. (2021, July 22). Is My Therapist a Match? Psychology Today. https://www.psychologytoday.com/us/blog/lifes-work/202107/is-my-therapist-a-match

How to Prepare for a Therapy Session | Taylor Counseling. (2020, July 1). Taylor Counseling Group. https://taylorcounselinggroup.com/blog/how-to-prepare-for-your-first-therapy-session/

Schimelpfening, N. (2023, November 13). What to Expect During Your First Therapy Session. Verywell Mind. https://www.verywellmind.com/psychotherapy-101-p2-1067403

Tanic, N., & Giovanis, N. (2020, December 15). What Happens During the First Therapy Session? A Space Between. https://aspacebetween.com.sg/articles/what-happens-during-the-first-therapy-session